Poradnik iParts.pl. Samochodowe opony przyszłości. Czy już wkrótce będziemy wszyscy jeździć na oponach bez powietrza?

Wygląda na to, że historia opon samochodowych może zatoczyć bardzo szczególne koło. Najpierw były opony z litej gumy, później znane nam doskonale opony napełniane powietrzem, a następnie? Następne mogą być ponownie opony tego powietrza pozbawione. Dlaczego? Ponieważ jednym z dynamiczniej rozwijanych projektów samochodowych opon przyszłości są właśnie tzw. opony bezpowietrzne. Choć nie one jedne mają szansę na zawojowanie rynku.

Krótki przewodnik po oponach przyszłości. Co może czekać nas już wkrótce?

Zanim wejdziemy w przyszłość i zanurzymy się w świecie bezpowietrznych rewolucji, wypadałoby wspomnieć o projektach opon, które obecnie są opracowywane. Najwięksi producenci ogumienia samochodowego nieustannie szukają rozwiązań mogących zastąpić znane nam opony pneumatyczne, a tym najpoważniejszymi kandydatami są obecnie:

• opony inteligentne – wyobraź sobie oponę, która sama informuje Cię o swoim stanie. Dzięki wbudowanym w nią czujnikom monitoruje ciśnienie, temperaturę i zużycie bieżnika, a dane te przekazuje do systemów pojazdu;
• opony adaptacyjne – to rozwiązanie brzmi niczym prawdziwe science fiction. Opony takie mają potrafić zmieniać swoje właściwości, w tym kształt bieżnika, w zależności od aktualnych warunków drogowych. Zaczyna padać deszcz? Bieżnik momentalnie dostosowuje się do mokrej nawierzchni. Pojawia się słońce i asfalt wysycha? Bieżnik automatycznie staje się bardziej gładki, zapewniając Ci lepszą przyczepność;
• opony bezpowietrzne – czyli gwiazda naszego programu. Zapomnij o kontrolowaniu ciśnienia w kołach, pompowaniu i obawach o możliwe przebicia powłoki, opony bezpowietrzne po prostu tego powietrza nie potrzebują. A przynajmniej nie w takiej formie, jak dotychczas. Zamiast sprężonego powietrza wykorzystują bowiem specjalną konstrukcję zapewniającą im odpowiednią nośność i elastyczność.

Z tej trójki opon samochodowych przyszłości najbardziej zaawansowanym projektem jest projekt opon bezpowietrznych, które właściwie powinniśmy nazywać oponami niepneumatycznymi. O ile bowiem wypełnia je powietrze, nie ono stanowi podstawę ich działania. A co stanowi?

Budowa opony bezpowietrznej. Jak to działa w praktyce?

Opony bezpowietrzne możemy już spotkać w użyciu lub przynajmniej w materiałach promocyjnych pracującej nad nią marki Michelin. Składają się one z 3 kluczowych elementów, którymi są:

1. Bieżnik – czyli część, która ma bezpośredni kontakt z drogą. Ich bieżnik standardowo odpowiada za przyczepność oraz trakcję.
2. Łączniki (szprychy/wstęgi) – tu już mamy coś zupełnie nowego. Łączniki opon niepneumatycznych to elastyczne elementy łączące bieżnik z piastą koła. Wykonane są z wytrzymałych, ale elastycznych materiałów (tworzywa sztuczne, kompozyty, guma), absorbujących wstrząsy i utrzymujących cały ciężar pojazdu. Ich konstrukcja, choć na pozór wydaje się banalnie prosta, w rzeczywistości stanowi prawdziwe inżynieryjne arcydzieło.
3. Piasta/obręcz/felga – jest to centralna część opony, najczęściej aluminiowa i zintegrowana z pozostałymi jej elementami, mocowana do osi pojazdu.

Dzięki swojej budowie, opona bezpowietrzna ugina się i odkształca pod wpływem obciążenia, zapewniając odpowiednią amortyzację, eliminując jednocześnie ryzyko przebicia i utraty ciśnienia. Proste i genialne zarazem. Przynajmniej w teorii.

Zalety i wady opon bezpowietrznych. Co możemy zyskać, a co stracić, przesiadając się na takie „gumy”?

Jak każde inne rozwiązanie, również i opony bezpowietrzne mają nie tylko swoje zalety, ale też wady. Do zalet opon niepneumatycznych zalicza się:

• odporność na uszkodzenia – oponom bezpowietrznym nie straszne gwoździe, krawężniki czy ostre kamienie. Możesz zapomnieć o stresujących sytuacjach na drodze i wymianie koła w deszczu;
• koniec z kontrolą ciśnienia – czyli z czymś, czego kierowcy i tak nie robią, choć powinni, a przez co cierpią oni i ich samochody;
• potencjalnie dłuższa żywotność – brak ryzyka uszkodzeń mechanicznych i ciągłe utrzymywanie optymalnego kształtu opony może znacząco wydłużyć jej trwałość;
• wytrzymałość i pracowitość – opony bezpowietrzne już dziś świetnie sprawdzają się w maszynach rolniczych, budowlanych, wózkach widłowych i pojazdach wojskowych. Tak samo mogą sprawdzać się w autach osobowych.

Sceptycy podkreślają, że choć opony bezpowietrzne są niesamowicie odporne, niekoniecznie muszą radzić sobie podczas dynamicznej jazdy. Obawy budzi chociażby ich efektywność podczas hamowania. Fani tego rozwiązania w odpowiedzi na te zarzuty podnoszą jednak, że hamowanie to nie tylko opony, o czym zresztą piszą eksperci naszego internetowego sklepu motoryzacyjnego iParts.pl w pierwszym numerze Magazynu iParts.pl – do pobrania na stronie https://www.iparts.pl/magazyn.

A skoro już mowa o wątpliwościach związanych z omawianymi oponami, to czas chyba przejść do ich wad, czyli do:

• wciąż jeszcze niższego komfortu jazdy – obecnie tworzone opony bezpowietrzne oferują nieco niższy komfort jazdy niż opony tradycyjne, co można wyczuć zwłaszcza w autach osobowych. Nad poprawą tego inżynierowie nie tylko Michalin pracują nieustannie;
• hałasu – jak do tej pory nie udało się jeszcze rozwiązać problemu zwiększonego hałasu podczas jazdy;
• masy – opony bezpowietrzne są masywniejsze, a więc też cięższe od opon tradycyjnych, a to może wpływać na większe zużycie paliwa.

Czy wobec tego wszystkiego możemy mieć pewność, że to opony bezpowietrzne będą przyszłością motoryzacji? O pewności trudno mówić, ale możemy się tego z całą pewnością spodziewać. Nie sposób tylko określić, kiedy opony tego typu staną się wreszcie normą. Czy już za rok? Za dwa? A może jeszcze później? Motoryzacja pędzi do przodu niczym bolid F1, a żeby to tempo utrzymać, będzie potrzebować naprawdę dobrego ogumienia. Być może właśnie bezpowietrznego.

Materiał partnerski

Na Cyrk F1 znajduje się więcej artykułów na temat Formuły 1.